Süper Lig’in 24. haftasında ezeli rakiplerin karşı karşıya geldiği derbide Fenerbahçe ve Galatasaray Kadıköy’de kozlarını paylaştı. Fenerbahçe’nin maça çıkarken Galatasaray’ın 3 puan önünde lider olması mücadelenin önemini artırarak karşılaşmayı adeta 6 puanlık hale getirdi. İki ekibin de ligdeki form grafiği ve puan tablosu derbide oynanacak olan futbola ve sonuca dair daha çok merak uyandırdı. Fenerbahçe ligde oynadığı son 9 maçta sadece Sivasspor ile berabere kalıp diğer 8 maçında sahadan galibiyetle ayrılırken Galatasaray cephesi ise Beşiktaş derbisinden sonra oynadığı 4 maçta da gülen taraf oldu.

Çok fazla faule sahne olan karşılaşma pozisyon zenginliği bakımından kısır bir görüntü çizdi. Maçın ilk dakikalarında Fenerbahçe Samatta ile net bir pozisyondan sonuç alamadı. Sosa’nın ceza sahası dışından kaleye yolladığı şut ve kornerden gelen topa yükselen Samatta’nın kafası Muslera engelini aşamadı. Galatasarayda ise Onyekuru’nun sol çapraz kale önünde yakaladığı gol fırsatına Altay Bayındır engel oldu ve gol fırsatı tanımadı. Maçın 54. dakikasında ise Galatasaray Mısırlı golcüsü Mostafa Mohamed’in ayağından bulduğu golle 1-0 öne geçti. Bu dakikadan sonra Galatasaray kalesinde baskı kurmak isteyen Fenerbahçe, Mesut Özil’in kestiği topa yükselen Ozan Tufan’ın kafasından bulduğu golde VAR’a takıldı. Kalan dakikalarda sonuç değişmeyince Sarı Kırmızılılar Kadıköy deplasmanından 3 puanla dönerek haftayı lider kapattı.

Karşılaşma öncesinde iki ekipte de önemli eksikler göze çarptı. Ev sahibi Fenerbahçe de D.Pelkas, M.Tisserand, Luiz Gustavo ve yeni transfer İrfan Can Kahveci derbide forma giyemezken Galatasaray cephesi ise derbiye S.Feghouli, Falcao, Oğulcan Çağlayan, Şener Özbayraklı, Omar Elabdellaoi ve yeni transfer Gedson Fernandes’den yoksun çıktı.

Maçın analizine geçmeden önce iki takımın 11’lerine bir göz atalım;

İki takımın saha dizilişleri ise şöyle gerçekleşti;

 

Takımların maç içindeki ortalama pozisyonları şu şekilde gerçekleşti;

 

Erol Bulut ve Fenerbahçe

Derbi notlarına geçecek olursak Fenerbahçe sahaya Gustavo’nun yokluğunda savunma bakımından Gustavo’ya göre daha kısıtlı olan Sosa ile çıktı. Rakibi karşılama noktasında Valencia ve Osayi Samuel orta iç gibi pozisyon alırken Samatta ve Mert Hakan ileride ikili olarak Donk ve Marcaoya baskı uygulayarak 4 4 2 şeklinde pozisyon aldı.

 

Fenerbahçe maç öncesinde planladığı diziliş ve savunma düzenini sahaya yansıtmakta güçlük çekti. Topun kaybedildiği alanda hızlı ve yoğun bir baskı uygulayarak topu kazanma fikri bu profile uygun futbolcular olmadan sağlıklı olarak yapılamayınca kazanılmayan toplar boşluklara neden oldu.

 

Maçın ilk yarım saatinde Fenerbahçe’nin hücumda uygulamak istediği plan etkili olamadı. Takım boyunu kısa tutarak savunma yapmak isteyen ekipte kanatlardan hızlı hücum mu edilmek isteniyor yoksa Samatta’ya sırtı dönük bir 9 numara rolü mü biçilmiş tam olarak belli değildi.

Erol Bulut’un kafasındaki muhtemel hücum aksiyonunu Fenerbahçe ancak maçın 18. Dakikasında, Caner’in Samuel’e attığı derin topta sahaya yansıtabildi. Onyekuru’nun sağ kanatta maça başlaması Fenerbahçe’nin önemli silahı olan Caner’den alınan hücum katkısını engelleyerek oyunu daha çok Nazım’ın kanadına yıktı. İlk yarının son 15 dakikasında Arda ve Onyekuru’nun kanat değiştirmesi Fenerbahçe’nin ataklarını sol kanada çevirerek daha etkili olmasını sağladı. Caner’in hücuma destek vermesi Sosa ile Ozan’ın da daha çok topla buluşarak etkili olmasını sağladı. Bu da Fenerbahçe’nin topla daha fazla oynamasına fırsat verdi. Sosa’nın son 5 dk kaleyi yokladığı şut ve yine Caner’in kullandığı kornerde gelen Samatta’nın kafası tam olarak bu zamanlarda gerçekleşti.

İkinci yarıya aynı kadroyla fakat etkili başlayamayan Fenerbahçe mental olarak oyuna dahil olmakta güçlük çekti. Özellikle orta alandaki direnç eksikliği ve bu bölgenin savunulması konusundaki zafiyetler Galatasaray’ın ikinci yarıya daha etkili başlayarak pozisyona girmesine neden oldu. Daha öncede bahsettiğimiz çok adamla yapılan gölge markajlardan çıkartılan topların Fenerbahçe için tehlike oluşturması bu sefer gole sebebiyet verdi. Orta alanda karşı baskı ile kazanılan topa iyi reaksiyon veremeyen Fenerbahçe orta sahası kalesinde golü gördü.

Golden sonra rakip yarı alanda daha hareketli ve daha çok adamla baskı yapan Fenerbahçe bu baskıyı maçın geri kalanına yayarak tempoyu yükseltemedi. Orta alanda boşluk bulan Ozan ile kaleyi yoklayan Fenerbahçe Muslera engelini aşamadı. Duran toptan bulunan golde VAR engeline takılarak tabelanın değişmesine izin vermedi. Mesut-Mert Hakan ve Valencia-Cisse değişiklikleri ile Fenerbahçe Cisse’nin en uçta Samatta’nın sol kanatta olduğu bir 4 2 3 1 düzenine geçti. Bu dizilim ve oyun kurgusu ile de skora ortak olamayan Sarı Lacivertli ekip sahadan mağlubiyet ile ayrıldı.

Fatih Terim ve Galatasaray

Galatasaray’ın sezon için de kullandığı ana diziliş olan 4-1-4-1 sistemi bu maç içinde geçerliydi. Taylan’ın stoperlerin ortasına girdiği, kanatların ortaya daha yakın olduğu ve hücum yönü kuvvetli beklerin oyuna genişlik verdiği bu maç planı skora göre ilerleyen dakikalarda 4 2 3 1’e dönebiliyor ki Etebo değişikliği ile de buna şahit olduk.

Rakibi karşılama anlamında Sarı Kırmızılı ekip ana dizilimi korurken 4 5 1 olarak da konumlanabiliyor. Fakat Taylan geçiş oyunlarını iyi oynayan hızlı futbolculara sahip takımlara karşı bölgesinde tek başına savunma yapmak zorunda kaldığı zaman Galatasaray sıkıntı yaşayabiliyor. Taylan’ın savunma önünde çok fazla alan parselleyerek savunma yapabilecek niteliğe sahip bir orta saha olmaması bu sıkıntının baş aktörü. Kadıköy deplasmanında Galatasaray savunmasının dengesiz yakalandığı anlarda buna birkaç kez şahit olduk.

Fatih Terim’in topun olduğu her yer pozisyon anlayışı ile karşı hücum pres yapılan baskılarda Galatasaray ileri hattının yetersiz olduğu anlar olabiliyordu. Fakat yeni transfer Mostafa Mohammed’in fiziksel olarak bu baskıyı yapabilmesi Fenerbahçe savunmasını uzun toplara teşvik etti.

Galatasaray beklerinin savunma yönünün düşük olması ve diziliş gereği beklerin kademesine girecek orta saha oyuncularının sayısının yetersizliği ya da bunun stoperler ile yapılmaya çalışılması Galatasaray beklerinin arkasına atılan toplarda tehlike doğurabiliyor. Samatta’nın ilk dakikalarda bulduğu pozisyonda buna şahit olduk.

Galatasaray ileri hattı Fenerbahçe oyun kurarken adam adama eşleşerek baskı yapmayı tercih etti. Top kazanmak için yapılan baskıdan ziyade Fenerbahçe’nin pas kanallarını kapatmaya yönelik olan bu pres zaman zaman topa sahip olan oyuncuya birden fazla kişi ile gidilerek topu kazanmaya yönelik hale de getirildi.

Galatasaray da oyuna genişlik verme görevini genelde bekler üstlense de kanat oyuncuları ya da orta iç oyuncularda çizgiye gelerek iç koridorda beklere boş koridorlar yarattı. Kanat oyuncularının ya da orta iç oyuncuları Belhanda ve Emre’nin half space bölgesinde derine gelmesiyle arkada oluşan boş koridorlar etkin olarak kullanıldı.

İkinci yarıya rakibine nazaran daha istekli ve etkili başlayan Galatasaray yaptığı etkili karşı baskı ile topu kazanarak Mostafa Mohammed’in ayağından golü buldu. Golden sonra da rakip yarı alanda baskıya devam eden Galatasaray defans çizgisini daha önde kurmaya başladı.

Golden sonra Fenerbahçe baskısından yararlanarak kontra ataklar ile pozisyon üretmek isteyen Galatasaray da Fatih Terim etkisiz olan Onyekuru ile Kerem’i, Arda ile de Babel’i değiştirdi. 10 dakika sonra da Emre Kılınç ve Etebo değişikliği yaparak savunmaya güç katmayı amaçladı. Kalan dakikalarda rakibine pozisyon vermeyen Galatasaray zorlu deplasmandan galibiyet ile döndü.

Genel İstatistikler

Fenerbahçe ve Galatasaray’ın maç boyunca çektiği şutlar ve isabet oranları aşağıdaki gibi gerçekleşti. Fenerbahçe’nin çektiği şut ve kaydettiği isabet oranı rakibine oranla daha iyi. Bunlardan Sosa ve Ozan ile kaydedilen şutlar Galatasaray kalesinde tehlike yarattı.

Galatasaray ilk yarı Fenerbahçe’den daha fazla topa hakim olan taraftı. İkinci yarı bulduğu golden sonra daha çok topun arkasına geçerek kontra ataklar ile etkili olmaya çalışsa da genel olarak maç içinde daha çok topla oynayan ekip konumundaydı. Aşağıdaki tabloda bunu görebiliriz.

Aşağıda iki ekibin pas grafiğinde gördüğümüz gibi istatistikler genel olarak birbirine denk ya da eşit.

Sonuç

Fenerbahçe orta saha kurgusundaki eksiklerin yerini kapatacak oyunculardan ve sistemden yoksun olarak sahada yer aldı. 2. Bölgeyi savunma ve ileride top kazanma konusunda etkisiz bir görüntü çizen ekip kanatlardan da istenilen desteği alamadı. Hücum aksiyonlarının yetersiz kaldığı anlarda beklerin, özellikle Caner’in ortaları ile pozisyon arayan Fenerbahçe de Onyekuru’nun sağ kanatta başlaması ilk yarım saatte Caner’in etkili olmasının önüne geçti. Sırtı dönük bir forvet ya da kanatların derine gelerek arkaya sarkacak adamları kaçırması, savunma önünde sadece Taylan ile başlayan Galatasaray için çok kötü sonuçlar doğurabilirdi. 

Galatasaray cephesinde ise ortaya koyulan doğru oyun ve bazı bireysel performansların üst düzeyde olması Fatih Hoca’nın işini kolaylaştıran etkendi. Onyekuru’dan beklenilen performansın alınamaması ve Feghouli’nin eksikliği hücumda üretken olunmasını engelledi.