COVID kısıtlamaları nedeniyle Puskás Aréna’da oynanan maçta Leipzig, Liverpool ile karşılaştı. Ozan Kabak’ın da ilk 11 başladığı mücadelede Liverpool rakibini Mané ve Salah’ın golleri ve clean sheet ile 0-2 galip ayrılan taraf oldu.
Dizilişler ve oyun planları
Takımların sahadaki ortalama dağılımları yukarıdaki gibiydi. Görsellerde göze en çok çarpan konu, Leipzig’in beklerinin pozisyonları. Görüldüğü üzere Angeliño, Liverpool forvetleri kadar ileride konumlanmışken; diğer bek Adams Liverpool sağ beki Alexander-Arnold’dan daha geride. Ayrıca Olmo her ne kadar 3-1-4-2’nin en ileri ucunda maça başlasa da, yine o da Angeliño’dan daha geride bitirmiş ortalama pozisyon olarak maçı.
Liverpool’da ise kanatlar Mané ve Salah, Firmino’dan daha önde kalmış. Wijnaldum ve Thiago ise nispeten derinde ve stoperlere yakın biçimde bitirmiş maçı.
Angeliño’nun ortalama pozisyon olarak o kadar ileride görünmesi, Nagelsmann’ın oyun planının doğrudan bir sonucu. Leipzig’in oyun planındaki ana unsurlardan birisi, sol kanattaki Angeliño’nun ileriye çıkması, bunun ardından solda oluşan boşluğu doldurmak için diğer savunmacıların sola doğru kayarak Klostermann’ın sol bekmiş gibi göründüğü bir dörtlü geri hat görüntüsünün oluşturulmasıydı. Arka taraf dörtlü bir görüntü kazandığından, presten çıkılabilmesi için Kampl derin oyun kurucu olarak geriye geldi, bu esnada da Haidara’nın daha ileriye çıkmasıyla Liverpool savunmasıyla 4v4 eşleşme yakalanmış oldu.
Liverpool ise nispeten daha kolay anlaşılır ve sürekli görmeye alıştığımız planıyla sahadaydı. Firmino sahte dokuz olarak derine indi, Salah ile Mané ise içeriye penetrasyon denedi. Yukarıda ortalama pozisyonlarda Liverpool kanatlarının ve Firmino’nun yerleşimleri de bunu göstermekte. Oyun kurarlarken iki farklı plan kullandılar, ya bekler ileriye çıktı ve Wijnaldum stoperler arasında girdi ve geride üçlü oluştu; ya da beklerden birisi stoperlere yaklaştı ve bu şekilde bir üçlü görüntü elde edildi.
Her ne kadar yukarıda oyun planlarından bahsedildiyse de, iki takımın da organize hücumlardan ziyade geçiş hücumlarını kullanarak tehlike yarattığını belirtmekte fayda var.
Yukarıda görüldüğü üzere iki takımın topa sahip olma oranları birbirine yakın. Özellikle ikinci yarıda, top tutma konusunda iki takım da pek başarılı olamamış. Liverpool’un gol bulduktan sonra topu bıraktığı argümanı da pek geçerli değil, zira Leipzig’in topa sahip olma oranı ilk yarının son bölümünden itibaren doğrusal biçimde düşmeye devam etmiş.
Topa sahip olma grafiğinin devamı olan bu görselde ise, maçın büyük bölümünün sahanın merkez bölümünde geçtiği net biçimde görülüyor. Liverpool süre olarak, kendi sahasında topla Leipzig’den neredeyse %50 daha fazla oynamış. Buna karşın Leipzig, Liverpool sahasında Liverpool’un Leipzig sahasında topa sahip olduğu süreden %25 daha uzun süre topla oynamış.
Geçiş oyunlarının ağırlıklı olduğu çıkarımı için grafikteki “akan oyunda topa sahip olma süreleri” sütunundaki değerler gösterge olarak kullanılabilir. Görüldüğü üzere, Leipzig’in topa sahip olduğu sekansların %52’si, Liverpool’un ise %46’sı 10 saniyeden uzun sürmemiş. Yani iki takım da topa sahip olduğu iki durumdan birisinde topa maksimum 10 saniye sahip olup topu karşı takıma vermiş.
İkinci yarıda gerçek bir santrafor olan Poulsen’ın Haidara’nın yerine oyuna girmesi ve Haidara’nın bu maç oynadığı role nispeten daha uygun olan Olmo’nun onun yerine geçmesi, Leipzig’in maçın son üçte birlik bölümündeki tüm şutları çeken taraf olmasına olanak tanıdı. Ayrıca yaptığı hatayla ikinci golde direkt payı olan Mukiele’nin yerine Orban’ın girmesi de Liverpool’un kalan bölümde şut çekmesine engel olunmasında etkili olmuş olabilir. Liverpool her ne kadar 0-2 galip gelse de, Leipzig’in 1.19, Liverpool’un ise 1.49 xG ile maçı tamamladığına değinmekte fayda var.
Top Leipzig’deyken
Yukarıda anlatıldığı gibi, Leipzig Angeliño’nun ileriye çıkmasıyla 4-3-3 gibi bir şekil aldı topa sahipken. Liverpool, pres yaparken Salah ve Mané stoperlere baskı yapıp bekleri gölgeledi, Firmino ise biraz daha derinde bekleyerek top almak için derine inen Kampl’ı tuttu. Bu, Leipzig adına her açıdan dezavantajlı bir durum yaratıyordu, zira Liverpool üçlüsü kısa pas opsiyonlarını çok iyi kapatıyordu; eğer ileriye uzun vurmayı tercih etselerdi de Olmo ya da Nkunku’nun bu topu hedef adam gibi sırtı dönük biçimde alıp indirmesi pek olası olmadığından yine topu kaybetmeleri muhtemeldi. Bunu çözmek için Nagelsmann, Olmo’yu sık sık derine indirdi, Haidara ise box-to-box gibi oynadığından hem derine inip oyun kurulumunda dolaylı rol oynadı, hem de hücumda ileride pres ve arkaya koşularıyla fırsatlar yarattı. Olmo’nun yukarıdaki ortalama pozisyonunun nispeten geride görünmesinin sebebi de buydu.
Yukarıdaki açıklamaların hepsinin gözlemlenebildiği bir maç kesiti. Mukiele ve Upamecano ceza sahası içinde standart stoper gibi konumlanmış durumda, Salah ve Mané onları tutarken aynı zamanda bekleri de gölgeliyor. Kampl, Firmino tarafından tutuluyor, Olmo ise derine geliyor.
Bu ise Leipzig’in ana hücum planından bir kesit. Leipzig’li oyuncular, sürekli Liverpool savunmasıyla 1v1 eşleşme yakalamaya ve half-space’lerden koşu atarak boşluk yakalamaya çalıştı. Haidara, bu planda önemli bir rol oynadı, zira hücum aksiyonlarında sürekli ileriye çıkıp dikine delici koşular denedi.
Leipzig hücumlarını en iyi gösteren açılardan birisi. Bu kesitte, Leipzig’in bir diğer hücum silahı göze çarpıyor. Liverpool’un kompakt ve dar savunması, Angeliño gibi ofansif özellikleri kuvvetli bir bek için çok değerli boşluklar oluşmasını sağladı Leipzig sol kanadında. Bu pozisyonda topa vuran Adams, mavi çizgiyle gösterilen şekilde bir pas atıp Sabitzer’i buluyor, buna karşın Angeliño’nun bu şekilde boşluk elde ettiği ve topun kendisine atıldığı bolca pozisyon yaşandı.
Bu, maçın son bölümlerinden bir kesit olmasına karşın Angeliño yine bahsedilen boşluklardan birisini yakalamış durumda. Bu da Liverpool’un kendisine önlem almakta başarısız olduğunu gösteriyor. Angeliño burada topla buluşmasının ardından orta/şut karışımı bir vuruşla topu dışarı vurdu.
Angeliño’ya ilişkin önemli bir istatistik orta sayıları bu maçtaki. Sekiz orta yaparak maçta en fazla orta açan isim olmayı başardı Angeliño. Liverpool bekleri Alexander-Arnold ve Robertson’ın orta açma konusundaki “sabıkası” göz önünde bulundurulduğunda bu kayda değer bir başarı olarak değerlendirilebilir.
Son olarak Leipzig’in en sık pas yapan beş ikilisinden iki tanesinde Angeliño’nun yer aldığı görülmekte. Keza diğer tarafta da ters kanattaki mevkidaşı Adams’ın benzer biçimde paslarda önemli bir istasyon olduğu anlaşılıyor. Bu da Nagelsmann’ın oynattığı oyunda kanat beklerin rolüne ilişkin önemli bir veri sunmakta.
Top Liverpool’dayken
Liverpool, maç boyunca çok fazla geriden oyun kurma fırsatı elde edemedi. Bunu başardıkları bölümlerde ise ana şema yukarıdaki gibiydi. Wijnaldum ya da beklerden birisi stoperlere yanaştı ve üçlü hat oluştu. Firmino derine indi. Angeliño, baskıya ileride katkıda bulunmak için ileriye çıktı, özellikle bu anlarda Salah ve Mané rakipleriyle birebir kalarak tehdit yarattılar.
Liverpool’un oyun kurduğu kesitlerden birisi. Bu görselde, Wijnaldum’ın derine indiği plana göre oyun kuruyor Liverpool. Bekler -özellikle Alexander-Arnold- ileride. Angeliño geriden Ozan’a baskı yapmaya geliyor. Bu da Liverpool ileri ucunda Salah ile Klostermann’ın baş başa kalmasına yol açıyor.
Bu kez Angeliño o kadar ileride değil. Tipik bir kanat bek gibi pozisyon almış durumda. Böylece Salah’a karşı Klostermann ile lokal 2v1 üstünlük elde edip rakibi kontrol altında tutabiliyorlar.
Leipzig’in, pres yaparken Haidara’nın ileri çıkmasıyla Haidara’nın OOS pozisyonunda olduğu tipik bir 3-5-2 görünümü aldığı anlar oldu. Haidara’nın oradaki varlığı, Kampl ve Sabitzer’in çift pivot gibi pozisyon almasını sağlayarak bek-merkez orta saha-ofansif orta saha-santrafor bağlantısının oluşmasını mümkün kıldı ve iki kanatta da yukarıdaki gibi alan daraltmalarının yapılmasına olanak tanıdı.
Bu görselde ise Liverpool’un hücum planlarından birisi pilot kamera yardımıyla çok net görülebiliyor. Jones’un merkezden ileriye çıkmasıyla kanat bekleri yukarıda konumlanan Leipzig’in arkada kalan üçlüsüne karşı 4v3’lük sayısal üstünlük elde edilebiliyor. Kanatlarda bolca alana sahip Liverpool oyuncuları.
Ancak nihayetinde, Liverpool’un en önemli hücum silahı yine de geçişler oldu. Liverpool topa sahipken set oyunuyla rakibine karşı pozisyon elde etmekte güçlük yaşadı.
Liverpool’da da Leipzig’e benzer biçimde en sık yapılan beş pas kombinasyonunun dört tanesinde bekler var.
Leipzig, yukarıda belirtildiği üzere half-space ve dikine penetere edici koşular ile tehdit yaratmayı ana plan olarak benimsediğinden, hücumların önemli kısmının merkezden gerçekleştiği görülüyor. Liverpool’da ise yukarıdaki geçiş görselindekine benzer, Mané ve Salah’ın Firmino’nun derine inmiş olmasıyla beraber içeride konumlandığı ve koşu attığı pozisyonlar çoğunlukta olduğundan yine merkez ağırlıklı bir hücum eğilimi görülüyor. Ancak Liverpool’da sol kanattan gelişen atakların hiçbirisi şutla tamamlanmamış. Bunun sebebi ise Mukiele’nin -her ne kadar Liverpool’un ikinci golünde yaptığı hata nedeniyle golde direkt payı varsa da- atletik kabiliyetleri ve Adams’ın Angeliño’ya kıyasla nispeten daha geride oynaması olabilir.
Sonuç
Neticede Liverpool, Leipzig’i gol yemeden 0-2 yenmeyi başardı. Buna rağmen özellikle xG değerlerine ve Liverpool’un topla hücum etmekte yaşadığı zorluklara bakılırsa Klopp’un hala çözmesi gereken problemler olduğu söylenebilir. Leipzig ise her ne kadar oyunda salt dominasyon sağlamamış olsa da, Liverpool’a karşı özellikle taktik bakımdan baskın oldukları bölümler daha ağırlıklıydı. Nagelsmann, her ne kadar sahadan mağlup ayrılan tarafta olsa da bu maçtaki tercihleriyle yine yaratıcılığını ve problem çözücülüğünü ön plana çıkardı.